De geschiedenis van Noord-Cyprus is een boeiend verhaal over invasies, rijken en culturele samensmelting. Dit mediterrane eiland is getuige geweest van de opkomst en ondergang van talloze beschavingen, die elk een onuitwisbare stempel hebben gedrukt op het landschap en de mensen.

De dageraad van de beschaving

De vroegste sporen van menselijke activiteit op Cyprus dateren van ongeveer 8.500 – 8.000 voor Christus, toen jager-verzamelaars door de gebieden zwierven. De eerste kolonisten, bekend als de Khirokitiërs, vestigden zich tussen 7.000 en 5.300 voor Christus. Het eiland ging vervolgens rond 4.000 - 2.500 voor Christus over naar het Chalcolithicum of Kopertijdperk, gekenmerkt door het vervaardigen van stenen kruisbeeldhangers.

Bronstijd tot Hellenistische tijd

In de Cypriotische bronstijd, die zich uitstrekte van 2.700 tot 1.050 voor Christus, werden vee, paarden en een kenmerkende aardewerkstijl geïntroduceerd. De late bronstijd werd gekenmerkt door geletterde stadstaten als Enkomi-Alasia en Kition. Het eiland kwam toen onder de invloed van verschillende rijken, waaronder de Hettieten, Egyptenaren en Perzen. De Hellenistische periode, van 333 – 58 v.Chr., begon toen de erfgenamen van Alexander de Grote hun heerschappij over Cyprus vestigden.

Romeins tot Byzantijns bestuur

Van 58 voor Christus tot 395 na Christus bracht het Romeinse Rijk Cyprus een langdurige periode van welvaart. Na de verdeling van het Romeinse Rijk werd Cyprus een deel van het Byzantijnse Rijk. Dit tijdperk, dat duurde van 395 tot 649 na Christus, zag de bekering van het eiland van het heidendom naar het orthodoxe christendom.

Middeleeuwse intriges

De daaropvolgende eeuwen waren tumultueus, waarbij Cyprus gevangen zat tussen het Byzantijnse en het islamitische rijk. Het eiland keerde tussen 965 en 1191 terug onder Byzantijnse controle. Aan het einde van de 12e eeuw regeerden Richard I van Engeland en de Tempeliers echter kort over Cyprus. De Frankische Lusignan-dynastie nam vervolgens het roer over van 1192 – 1489, gevolgd door Venetiaanse overheersing tot 1570.

Ottomaans tot Brits tijdperk

Het Ottomaanse Rijk annexeerde Cyprus in 1571 en markeerde het begin van een vier eeuwen durende heerschappij. In 1878 werd het bestuur van Cyprus, als onderdeel van een defensiealliantie, overgedragen aan Groot-Brittannië. In 1925 werd het eiland officieel een Britse kroonkolonie.

Moderne tijden

De 20e eeuw was een periode van belangrijke politieke veranderingen voor Cyprus. In 1960 werd de Republiek Cyprus gesticht door zowel Turks- als Grieks-Cypriotische gemeenschappen. De conflicten tussen de gemeenschappen in 1963 leidden echter tot de ineenstorting van de constitutionele heerschappij. Een staatsgreep in 1974 door Griekse legerofficieren die een unie met Griekenland nastreefden, resulteerde in een Turkse militaire interventie. Deze interventie leidde tot de verdeling van het eiland in het Turks-Cypriotische Noorden en het Grieks-Cypriotische Zuiden. In 1983 werd de Turkse Republiek Noord-Cyprus opgericht.

Rond de eeuwwisseling waren er pogingen tot eenwording, waarbij tussen 2002 en 2003 dialogen en onderhandelingen plaatsvonden. In 2003, na dertig jaar, gingen de grenzen tussen Noord en Zuid open. 2004 was een cruciaal jaar, met dubbele referenda over de vereniging van het eiland onder het VN-Annan's Plan. Terwijl de Turks-Cyprioten het plan aanvaardden, verwierpen de Grieks-Cyprioten het. Bijgevolg werd alleen het Grieks-Cypriotische Zuid-Cyprus lid van de EU.

De geschiedenis van Noord-Cyprus is een bewijs van zijn veerkracht en aanpassingsvermogen. Ondanks de uitdagingen blijft het eiland een baken van cultureel erfgoed en historische betekenis in de Middellandse Zee.